سندرم ژیل دولاتورت به تیک‌های حرکتی و سپس تیک‌های صوتی به علت درگیری هسته‌های قاعده‌ای می‌گویند. شروع این اختلال قبل از ۱۶ سالگی و معمولاً در ۵ سالگی است. حرکات استریوتایپی پریدن یا رقصیدن، بیش فعالی و اختلالات یادگیری علایم شاخص این سندرم محسوب می‌شوند. شایعترین سن شروع حرکات غیرارادی در این کودکان اوایل دوره ابتدایی است. درنتیجه معلمان احتمالا اولین کسانی هستند که علائم بیماران را می بینند.

علایم
بیمار می تواند دارای علایم تیک های حرکتی ساده ( پلک زدن، اخم کردن ،بالا انداختن شانه، پرش سر) و یا تیک های حرکتی پیچیده (پریدن ،لی لی کردن ،چمباتمه زدن ،فیگور گرفتن) به همراه تیک های صورتی ساده (صاف کردن گلو ، ناله کردن ،بالا کشیدن بینی ، پارس کردن ) و یا تیک های صورتی پیچیده (تکرار حرفهای دیگران ، تکرار حرفهای خود ، استفاده غیر ارادی از حرفهای زشت) باشد.
بطور دقیق تر این بیماری با چهار علامت اولیه مشخص می شود که برای تشخیص تورت وجود آنها ضروری است:
البته خصوصیات بالینی دیگری هم در برخی از بیماران تورت مشاهده می شود.

۱. کودک دچار تورت تیک های حرکتی غیرارادی متعدد دارد. این تیک ها می توانند به صورت پرش های ناگهانی سر، شانه یا حتی کل بدن، چشمک زدن های متناوب یا چرخاندن چشمها، شکلک درآوردن یا رفتارهای متناوب، لمس کردن یا دق کردن های مکرر باشند. برخی از این بیماران حرکات قالبی بسیار پیچیده پیدا می کنند و حتی ممکن است رفتارهای جبری تکراری نشان دهند، مثل بو کردن اشیاء یا روشن و خاموش کردن پشت سر هم چراغ ها.

۲. خصوصیت دوم کودکان مبتلا به تورت تیک های صوتی است. یعنی از خود صدا درآوردن و به زبان آوردن لغات یا عبارات کوتاه به صورت غیرارادی. این تیک ها شامل بالا کشیدن بینی، صاف کردن گلو یا سرفه های مکرر، انواع مختلف صدا و فریادهای ناگهانی، خندیدن های غیرارادی پژواک گویی (تکرار کلام اخیر دیگران یا خود) و کوپرولالیه (بر زبان راندن کلماتی که از لحاط اجتماعی گفتن آنها مناسب و جایز نیست). البته این نوع تیک در واقع خیلی شایع نیست اما به نظر می رسد از سایر نشانه های سندرم تورت شناخته شده تر باشد

۳. یکی دیگر از خصوصیات ویژه سندرم تورت این است که نشانه های بیماری در زمان کوتاهی ظاهر و سپس ناپدید می شود. مثلا ممکن است زمان هایی باشد که تیک های بیمار بسیار شدیدند و زمان هایی باشد که بیمار هیچ نشانه و علامتی نداشته باشد..و بالاخره نشانه های تورت در طول زمان تغییر می کنند. در یک سن تیک های کودک ممکن است به صورت چشمک زدن و بالا کشیدن بینی باشد و سال بعد به صورت بالا انداختن شانه و صدای کلیک درآوردن با زبان.

۴. یک خصوصیت ویژه نگران کننده دیگر غیرارادی بودن تیک هاست که با این وجود برخی از بچه ها می توانند به مدت چند ثانیه یا حتی بیشتر آنها را سرکوب کنند. در نتیجه کودکی که تیک های صوتی دارد ممکن است بتواند در مراسم مذهبی خود را کاملا آرام نگاه دارد و بعد در راه رسیدن به خانه آنها را با شدت و یا دفعات بیشتری بیرون بریزد. این خصوصیت تورت باعث می شود مردم به اشتباه فکر کنند رفتارهای بیمار عمدی است و یا اینکه کودک یا نوجوان مبتلا به هیچ وجه تیکی ندارد.

علل ایجاد سندرم تورت
افراد مبتلا به تورت و خانواده آنها مشکلات بسیاری داشتند، زیرا علت رفتارهای غیرطبیعی آنها از سوی جامعه پزشکی تشخیص داده نمی شد. بیشتر آنها به اشتباه با تشخیص های دیگر درمان می شدند، یا مشکلشان را به اختلالات عاطفی ربط می دادند و در نتیجه درمان های مناسبی هم دریافت نمی کردند.
اکنون می دانیم که سندرم تورت یک اختلال نوروبیولوژیک است که نشانه ها و علائم آن رفتار را تحت تاثیر قرار می دهد. اگر آموزگاران در مورد نشانه های این سندرم آگاهی کافی داشته باشند بسیار کمک کننده است چرا که آنها اغلب بیشترین برخورد را با کودک دارند و می توانند رفتار او را در درازمدت مشاهده کنند.
هم اکنون پذیرفته شده است که این بیماری و مشکلات همراه آن اختلالی ارثی است و اغلب می توانیم بسیاری از علائم بیماری از جمله تیک های حرکتی و رفتارهای همراه با آنها را در اعضای دیگر خانواده بیمار مشاهده کنیم .

تشخیص های افتراقی
شبیه اختلال فوق در جریان مسمومیت با مواد مؤثر بر روان یا بیماری‌های شناخته شده سلسله اعصاب مرکزی مثل کره هانتینگتون و آنسفالیت بعد از عفونت ویروسی نیز واقع می شود.

درمان سندرم تورت
اگر تیک ها خفیف باشند ممکن است علی رغم تشخیص بیماری، درمانی صورت نگیرد. گاهی اوقات برای آنکه کودک در خانه و مدرسه به راحتی به فعالیت های روزمره خود ادامه دهد پذیرفتن این حقیقت از جانب والدین و اطرافیان، که نشانه های بیمار و رفتارهای او در کنترل کودک نیستند و به قصد شیطنت و از روی عمد انجام نمی شوند کافی می باشد. ممکن است حتی لازم باشد که در مورد این بیماری برای گروه همسالان کودک و والدین او نیز توضیحاتی داده شود تا آنها هم دلیل این رفتارها را از سوی بیمار متوجه شوند.
با این وجود در برخی موارد تیک ها به شدت آزاردهنده می شوند و آن قدر کودک را رنج می دهند که به درمان طبی نیاز می شود. متاسفانه هیچ قرص جادویی وجود ندارد که بتواند نشانه ها و علائم بیمار را بهبود بخشد و هیچ عوارض جانبی منفی هم نداشته باشد. بسیاری از داروهای مورد استفاده کنونی برای سندرم تورت عوارض جانبی احتمالی دارند که عبارتند از: افزایش وزن، گیجی و منگی و کندی سرعت تفکر. در نتیجه داروهایی که می توانند به بیمار کمک کنند قادرند کودک را خواب آلوده کنند و یا قدرت تمرکز و یادگیری او را در مدرسه کمی کاهش دهند. علاوه بر این در حالی که این داروها از نشانه های بیمار می کاهند به ندرت می توانند این نشانه ها را کاملا از بین ببرند. پس مصرف داروهای مزبور در واقع یک معامله است و پزشک و خانواده بیمار با هم تصمیم خواهند گرفت که آیا منافع مصرف آنها ارزش مشکلاتی که ممکن است ایجاد کنند را دارند یا نه. در این بین اطلاعاتی که آموزگاران از عملکرد روزانه کودک در مدرسه به دست می آورند در روند این تصمیم گیری بسیار اهمیت دارد.