یکی از مشکلاتی که اغلب کودکان و نوجوانان تجربه ای از آن در ذهن دارند، احساس خجالت و کمرویی است. کمرویی به مفهوم احساس ناراحتی کردن از بودن در جمع است.

کودک خجالتی در موقعیت های ناآشنا و هنگام تعامل و گفت وگو با دیگران عصبی و مضطرب می شود. یک کودک خجالتی، زمانی که تصور کند مورد توجه اطرافیانش قرار گرفته است، بی نهایت ناراحت و پریشان می شود. یک کودک خجالتی ترجیح می دهد شاهد بازی کودکان دیگر باشد، ولی خود به بازی آنها نپیوندد.

بیشتر کودکان در شرایط مختلف قدری احساس خجالت و کمرویی می کنند، اما کودکانی که این مشکل را به صورت حاد دارند، در تمام اوقات زندگی شان احساس خجالت و شرمساری می کنند. این احساس نه تنها می تواند بر رشد اجتماعی کودک تاثیری منفی به جا گذارد، بلکه می تواند موجب کاهش عملکرد تحصیلی و افت آموزش و یادگیری او شود.
احساس خجالت و کمرویی احساسی دوسویه است؛ احساسی است مرکب از هیجان هایی مثل ترس و علاقه، تنش و رضایت، میل و اضطراب. احساس خجالت موجب تند شدن ضربان قلب و بالارفتن فشار خون می شود. با یک مشاهده ساده می توان آثار خجالت و کمرویی را در چهره کودک تشخیص داد.

کودکان خجالتی روی شان را از دیگران بر می گردانند، به پایین نگاه می کنند و حرکات و سخنان شان بسیار احتیاط آمیز است. صدای آنها حین گفت وگو خیلی آهسته، لرزان و مردد است.
همچنین کودکان خردسال ممکن است انگشت دست شان را بمکند، حرکات محجوبانه از خود نشان دهند، لبخند بزنند و خودشان را به کناری بکشند.
به طور کلی، احساس خجالت و کمرویی با دو نوع رفتار قابل شناسایی است؛ ملاحظه کاری و دوری از اجتماع. کودکان زیر دوسال، نسبت به افراد غریبه ای که در اطراف خود می بینند، احساسی از دوری گزیدن و امتناع از روبه روشدن در خود دارند.
برخی از کودکان ۴ _ ۳ساله نیز ممکن است بازی های آرام و دور از جمع را – که کمترین نیازی به تعاملات اجتماعی دارد – بر بازی های گروهی و جمعی ترجیح دهند.