آفتابپَرَست یکی از خزندگان است. معمولا طول بدن آنها از ۱/۵ سانتیمتر تا ۶۸/۵ سانتیمتر متغیر است.
تقریبا نیمی از گونههای آفتابپرست در جزیره ماداگاسکار زندگی میکنند. تا کنون حدود ۱۶۰ گونه از آفتاب پرست شناخته شده است. آنها از آفریقا به جنوب اروپا و نیز جنوب آسیا تا سریلانکا پراکنده شده اند. آنها همچنین در ایالات متحده، مناطقی مانند هاوایی، کالیفرنیا و فلوریدا دیده شده اند.
چشم آفتابپرست توانایی دید ۳۶۰ درجه را دارد و در یکزمان میتواند هر دو جهت را ببیند. چشمهای آفتاب پرست متمایز از هر خزنده دیگری است. آنها میتوانند به طور جداگانه و همزمان بر روی دو جسم متفاوت تمرکز کنند، که به آنها اجازه میدهد تا چشمان خود را به طور مستقل از یکدیگر حرکت دهند.
هنگامی که آنها طعمه را ببینند، هر دو چشم آنها در همان جهت متمرکز میشود و دید آنها بسیار تیز و عمیق میشود. آفتاب پرست بینایی بسیار خوبی در میان خزندگان دارند که به آنها کمک میکند تا حشرات کوچک را از راه دور (۵-۱۰ متر) شکار کنند. آفتاب پرست ها میتوانند نور مرئی و اشعه ماورای بنفش را ببینید. آفتاب پرست در معرض نور ماوراء بنفش سطح رفتار اجتماعی و فعالیت خود را افزایش میدهد و بیشتر تمایل به حمام افتاب گرفتن و تغذیه دارد. همچنین به احتمال زیاد برای تولید مثل نیز به اشعه ماوراء بنفش نیاز دارند.
زبانهای بالستیک که ۱.۵ تا ۲ برابر طول بدن آنها است. آفتاب پرست برای شکار طعمه خود که در فاصله ای دور قرار دارد از زبانش استفاده میکند. زبان آفتابپرستها عملکرد بسیار بالایی دارند و در ۰.۰۷ ثانیه میتواند به شکار برسد. زبان آفتابپرست عضله ای بسیار قدرتمند است که با ضربه به طعمه آن را به سمت خود میمکد.
پاهای فرخنده. آفتابپرست ها با استفاده از پاهای قدرتمند خود میتوانند میان درختان حرکت کنند. پاها ظاهری انبرک مانند دارند. هر یک از پاهای آفتابپرست دارای پنج انگشت هست که این پاهای تخصصی به آفتاب پرست کمک میکند تا روی شاخه های باریک و یا ناهموار به خوبی حرکت کنند. هر یک از انگشتان نیز دارای پنجه های تیزی میباشد که هنگام بالا رفتن از درختان و صخره ها به آنها کمک میکند.
آفتاب پرست نمیتواند زیاد بشنود. آفتاب پرست نیز مانند مار گوش خارجی یا میانی ندارد. با این حال، آفتاب پرست ها ناشنوا نیستند. آنها میتوانند فرکانسهای صوتی در محدوده ۲۰۰-۶۰۰ هرتز را تشخیص دهند.
گونههای مختلف آفتابپرست میتوانند رنگ خود را تغییر دهند و به رنگهای گوناگونی مانند صورتی، قرمز، نارنجی، سبز، سیاه، قهوهای و زرد در بیایند.
بیشتر مردم می پندارند که آفتاب پرست ها رنگشان را برای هم رنگ شدن با محیط تغییر می دهند. اما پژوهش های دانشمندان نشان میدهد که نور، دما و روحیهی جانور باعث تغییر رنگ آفتابپرست میشود. گاهی تغییررنگ باعث آسایش بیشتر جانور میشود. گاهی به جانور کمک میکند با آفتابپرستهای دیگر ارتباط برقرار کند.
نور: در نظر بگیرید که یک آفتابپرست قهوهای میخواهد در آفتاب استراحت بکند. مغز آفتابپرست به سلولهای زرد پوستش میگوید از سلولهای آبی زیرشان بزرگتر شوند، در نتیجه، آفتابپرست سبزرنگ میشود و این رنگ روشن کمک میکند نور روشن از پوست آفتابپرست بازتاب یابد.
دما: اگر آفتابپرست سردش شود، رنگ پوستش تیرهتر میشود تا گرمای بیشتری را از نور خورشید جذب کند.
روحیه: اگر آفتابپرست ناراحت شود، رنگ زرد یا قرمز جای رنگ عادیاش را میگیرد. رنگیزهی ملانین به سطح پوست بالا میآید و باعث تیرهتر شدن رنگ بخشهایی از پوست میشود. این ظاهر جدید به آفتابپرستهای دیگر میگوید که “من برای جنگیدن آمادهام”.