بازی درمانی یکی از روشهای مؤثر در درمان مشکلات رفتاری و روانی کودکان است و براساس انعکاس رفتار کودک انجام میگیرد. در این فن کودک نسبت به اعمال و رفتار خودآگاه میشود و درواقع درمانگر از موقعیت بازی برای ایجاد ارتباط با کودک استفاده کرده و تلاش میکند تا به تخلیه هیجانی او و حلوفصل مشکلات در زندگی عادی بپردازد.
بهطورکلی بازی نقش مؤثری در رشد کودک دارد، به همین خاطر در خلال بازی میتوان به بسیاری از ویژگیها، مسائل و میزان رشد پی برد.
در واقع بازی در انواع کودکان و نوع ویژگیهایی که از خود ظاهر میسازند با یکدیگر تفاوت دارد، هرچند نوع بازیها در گروههای سنی مختلف مشترکاتی دارد اما نوع حضور کودک در آنها از اهمیت ویژهای برخوردار است. ازاینرو درمانگر به کودک کمک میکند تا احساسات منفی و رویدادهای ناراحتکنندهای را که نتوانسته با آنها کنار بیاید درک کند.
همچنین درمانگر بهجای استفاده از روشهای درمانی رایج بزرگسالان مانند گفتوگو و توضیح درباره چیزی که سبب ناراحتی آنها شده است از بازی برای برقراری ارتباط به شیوه خود بهره میگیرد، بدون آنکه کودک احساس کند در حال بازجویی یا تهدید است. این در حالی است که کاربرد اصلی بازیدرمانی مختص کودکانی است که ناسازگارند و در حل مسائل مربوط با سازگاری با مشکل مواجهاند.
انواع اختلالات از قبیل افسردگی، ترس، اضطراب، دروغ گفتن و پرخاشگری که ریشه در احساسات و هیجانات کودک، سازگاری او با محیط و مواردی ازایندست دارد را میتوان با این روش درمان کرد.
این روش معمولاً در کلینیکهای مشاورهای که مجهز به اتاق بازی هستند انجام میگیرد؛ چراکه در این اتاقها فضا و اسباببازیهای مناسبی که رفتارهای کودک را محدود نمیکند وجود داشته و حتی گاهی درمانگران از فضای مدارس و مهدهای کودک نیز بهره میگیرد.
درواقع بازی مؤثرترین و پرمعناترین راه یادگیری و یکی از بهترین مسیرها برای تربیت کودک است، به همین خاطر میتوان به جرات گفت کودکان در طول بازی مشغول یک کار جدی هستند.
آمادگی جسمی و روحی برای مقابله با مشکلات بخشی از فلسفه بازی کودکان است بنابراین بازی هرچه گستردهتر، پیچیدهتر و اجتماعیتر باشد کودک از مصونیت روانی بیشتری برخوردار میشود.
همچنین کشف دنیای اطراف بخش دیگری از فلسفه بازی است که کودک حس کنجکاوی خود را از این طریق ارضا میکند. درواقع بازی تن و روان کودک را واکسینه کرده و مسئولیت اجتماعی و اقتصادیای که در آینده باید به دوش بکشد را به او میآموزد.
فرشته صاقیان، روانشناس
منبع: خبرگزاری ایسنا